یکی از رویکردهای جاری در موسسه دامپروری صنعتی قدس رضوی ذیل سند چشم انداز شرکت استفاده از ظرفیت نخبگانی کشور و همچنین حمایت از طرح های دانش بنیان با هدف تاثیرگذاری و رشد در صنعت دامپروری ایران می‌باشد.
بدین منظور واحد تحقیق و توسعه به جهت افزایش بهره وری در خوراک دام و بالابردن سلامت تغذیه ای گله‌های شیری تلاش کرد تا با بررسی به روز ترین روش‌ها و فناوری‌های موجود در دنیا گامی بلند در این عرصه با همکاری جامعه دانشگاهی بردارد. با توجه به علاقه این شرکت در استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و گسترش جامعه ذینفعان خارجی کسب و کار بر آن شد تا با پیمانکاری یک شرکت دانش بنیان اولین خط تولید خوراک دام میکرونایز فلیک در ایران را راه اندازی کند.
ميكرونيزاسيون دانه ها چیست
فراوری دانه ها با استفاده از اشعه مادون قرمز (با طول موج 8/1 تا 4/3 میکرون) را ميكرونيزاسيون مي نامند. طي اين فرايند، اشعه مادون قرمز در دانه نفوذ مي مي كند و با ژلاتینه کردن نشاسته غلات هضم پذيري آن را افزايش مي دهد. با ژلاتینه شدن نشاسته غلات، سرعت هضم این ماده در دستگاه گوارش نيز افزایش می یابد. از آن جاییکه نشاسته منبع تامین کننده انرژی برای دام می باشد لذا بهره وری انرژی در دانه های میکرونیزه بالاتر از دیگر دانه ها می باشد
پرتو دهي مادون قرمز به عنوان يك روش فراوري حرارتي براي طيف وسيعي از دانه ها شامل دانه های غلات حبوبات و دانه های روغنی قابل اعمال است. دانه هاي ميكرونيزه علاوه بر افزايش قابليت هضم، داراي ويژگي هاي ديگري نيز هستند. اين دانه ها خوشخوراك بوده و آلودگي باكتريايي و مايكوتوكسيني كمتري دارند. به دليل از بين رفتن تخم حشرات در حين فرايند حرارتي از يك سو و غير فعال شدن آنزيم ليپاز و پراكسيداز از سوي ديگر، دانه هاي ميكرونيزه معمولا از طول مدت انبارداري طولاني تري بهره مند هستند.
تکنولوژی میکرونیزاسیون دانه ها که در حقیقت فرآیند پرتودهی مادون قرمز می‌باشد برای طیف وسیعی از دانه های غلات و دانه های روغنی قابل اعمال است برخلاف تکنولوژی به ظاهر ساده آن موفقیت این روش مستلزم بهینه سازی عوامل متعدد در این فرآیند است این فناوری از حیث سلامت کاملا ایمن بوده و هیچگونه ضرری برای دام هایی که از این نوع خوراک استفاده می‌کنند ندارد
اين تكنولوژي اگرچه ظاهرا ساده به نظر مي رسد اما موفقيت در آن مستلزم بهينه سازي عوامل متعددي چون رطوبت اوليه دانه، مدت زمان پرتو دهي، و ميزان حرارت كسب شده در دانه مي باشد كه بايد براي هر نوع از دانه بهينه سازي شود. پرتوي مادون قرمز از حيث سلامت كاملا ايمن بوده و هيچ گونه ضرري براي كاربران دستگاه و دام هاي كه از خوراك ميكرونيزه مصرف مي كنند ندارد.
فلیک کردن دانه ها چیست
فراوری خوراک دام به منظور افزایش قابلیت هضم و جذب آن ها در بدن دام انجام می پذیرد. مواد مغذی دانه ها اغلب به صورتی قرار گرفته اند که آنزیم های گوارشی برای هضم نشاسته و دیگر مواد فرصت کافی ندارند. لذا برای سهولت وقوع هضم آنزیمی و بهره وری بالاتر مواد مغذی در بدن دام دانه ها قبل از مصرف مورد فراوری های مختلفی قرار می گیرند. یکی از فراوری هایی که تا به امروز مورد استفاده قرار میگرفته فراوری به روش ورقه کردن یا فلیک کردن (Flaking) می باشد. این فراوری که همراه با رطوبت دهی توسط بخار آب می‌باشد از سال 1950 مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش دانه های بخار دیده از بین دو غلطک عبور داده می شوند و سپس دانه ورقه شده به مصرف دام می رسد. مزایای ورقه شدن این است که حرارت سبب می شود تا بخشی از نشاسته دانه ژلاتینه شود و ورقه کردن سبب افزایش سطح تماس آنزیم در دستگاه گوارش و افزایش راندمان هضم آنزیمی می گردد. علاوه بر این ورقه کردن باعث کاهش ایجاد خاکه می شود لذا هدر رفت دانه ها کاهش می یابد
مزایای ورقه شدن این است که حرارت سبب می شود تا بخشی از نشاسته دانه ژلاتینه شود و ورقه کردن سبب افزایش سطح تماس آنزیم در دستگاه گوارش و افزایش راندمان هضم آنزیمی می گردد. علاوه بر این ورقه کردن باعث کاهش ایجاد خاکه می شود لذا هدر رفت دانه ها کاهش می یابد
مایکرونایزر فلیکر
این روش ترکیبی از ماکرونیزه کردن و ورقه کردن غلات می باشد. چنانچه میکرونیزاسیون و فلیک کردن تواما با هم بر روی دانه ها اعمال شوند به دانه تولیدی دانه میکرونیزه فلیک گفته می شود. این روش اتلاف ویتامینها را کاهش می دهد.
روش پخت دانه ها در این روش به شرح زیر می باشد
ابتدا دانه ها توسط دستگاه بوجاری از مواد زاید و خاک تمیز می شوند و اگر در آن ضایعات آهنی وجود داشته باشد با مگنت هایی که در مسیر قراردارند جداسازی می شوند.